Dünya Uzay Haftası; bilimi, teknolojiyi ve bunların insanlık durumunun daha iyi hale gelmesini sağlayan katkılarını uluslararası olarak kutladığımız bir zaman dilimidir.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 1999 senesinde Dünya Uzay Haftasının her yıl 4-10 Ekim tarihleri arasında düzenleneceğinin açıklamasını yapmıştır. Seçilen bu tarihlerin ise işaret ettiği iki adet olay vardır.
4 Ekim 1957 senesinde Sputnik 1 Dünya’nın ilk yapay uydusunun fırlatılması. Bu şekilde uzay araştırmalarının önü açılmıştır.
2. 10 Ekim 1967 senesinde devletlerin Dış Uzay Antlaşması imzalaması. Ay ve diğer gök cisimlerinin dahil, uzayın keşif ve kullanılmasında devletlerin faaliyetlerini yöneten ilkeler hakkında imzalanan anlaşma ile uluslararası uzay hukukunun temelleri atılmış olmuştur.
Dünya Uzay Haftası Nerede ve Nasıl Kutlanır?
Uzay ajansları, uzay şirketleri, okullar, astronomi kulüplerinin ortak zaman diliminde düzenlediği uzay eğitimi etkinlikleri ile kutlanır.
Her ülkede düzenlenen çeşitli etkinlikler bulunmaktadır. Bu etkinlikler de medyanın ilgisini çok fazla çekmektedir ve 2017 senesinde rekor sayılara ulaşarak iki milyondan fazla katılımcı ve yaklaşık beş yüz milyon medya gösterimi yapılmıştır.
Dünya Uzay Haftası, Dünya Uzay Haftası Derneği’nin koordinasyonu ile kutlanmaktadır. Kendi ülkesinde Dünya Uzay Haftasının kutlanmasına teşvik eden ulusal koordinatörler bulunmaktadır.
Dünya Uzay Haftasının Hedefleri Nelerdir?
Gençlerin bilim, teknoloji, matematik ve uzay alanlarındaki heyecanlarını artırmak
Uzay programları için kamu desteğinin gösterilmesi
Uzaya erişim ve eğitimde uluslararası işbirliğinin teşvik edilmesi
Dünya Uzay Haftası Tarihi
Dünya Uzay Haftası Derneği (WSWA), 1980 senesinde, her 16-24 Temmuz tarihlerinde ilk Ay'a inişin kutlandığı “Spaceweek”in koordinatörü olarak başlamıştır. 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde ülke çapında kutlama düzenlemek için “Spaceweek Ulusal Genel Merkezi”ni kurmuşlardır. 1999'a kadar Spaceweek on beşten fazla ülkeye yayılmıştır. (Aşağıdaki “Tarihsel Zaman Çizelgesini inceleyebilirsiniz.)
1999 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, her yıl 4-10 Ekim tarihleri arasında düzenlenecek “Dünya Uzay Haftasını" ilan etmiştir. Dernek, Birleşmiş Milletlere Dünya Uzay Haftası'nın küresel koordinatörü olarak hizmet vermek için teklifte bulunmuş ve 2000 senesinde bu tür ilk kutlamanın düzenlenmesine yardımcı olmuştur.
Bugün dernek, dünyanın en büyüğü olan bu yıllık uzay kutlamasının boyutunu ve etkisini artırmaya devam etmektedir.
Dünya Uzay Haftası Temaları
Her sene, Dünya Uzay Haftası Derneği Yönetim Kurulu, uzayın insanlığa hitap eden bir yönünü vurgulamak amacıyla bir tema seçmektedir. Bu tema, Dünya Uzay Haftası katılımcılarına programlarının içeriği konusunda rehberlik sağlamaktadır. Etkinlik sahipleri, etkinliklerinde ve tanıtımlarında mevcut yılın temasını ele almaya teşvik edilmektedir.
2021 senesinin teması ise "Uzayda Kadınlar"dır.
Türkiye'de yapılan aşağıdaki iki etkinliğe katılım sağlayabilirsiniz.
We Take Our Place in Space Tourism Too Edirne 07 Ekim 2021
Dunya Uzay Haftasi ve Gece Gozlemi Eyüpsultan 08 Ekim 2021
Ayrıca Dünya Uzay Haftasında siz de etkinlikler düzenleyebilirsiniz. Bir sonraki sene için etkinliğinizi organize edip tüm Dünya'ya yayabilirsiniz. https://www.worldspaceweek.org/events/how-to/ sitesinden nasıl etkinlik organize edebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Referanslar
Dış Uzay Anlaşması, wikipedia
World Space Week History, worldspaceweek.org