Gökyüzünde yıldızlara baktığımızda onları sadece ışık parıltısı olarak görürüz. Fakat öyle değillerdir, gördüğümüzden daha fazladır. Yıldızlara yaklaştıkça hidrojen ve helyum olmak üzere toz ve gazlardan oluştuğunu görürüz ve bunlara nebula ya da bulutsu denir. Bazıları karanlık bazıları ise ürkütücü şekiller alan göz alıcı renkler içinde ışıldayan bulutsular yıldızların doğumunun, ölümünün ve oluşum döngüsünün kalbidir.
Kalp Bulutsusu (IC 1805) ve Ruh Bulutsusu (IC 1848, Westerhourt 5, Sharpless 2-199, LBN 667) gökyüzünde Cassiopeia (Kraliçe) takımyıldızı içinde bulunmaktadır.
Kalp Bulutsusu:
Fotoğraf: Mustafa Aydın
Samanyolu’nun Kahraman kolunda ve bizden yaklaşık 7500 ışık yılı uzaklıkta olan bir salma bulutsusudur. Mitolojide Aethiopia’nın kraliçesi olarak bilinir. Bulutsunun kırmızı renk yaymasının sebebi en belirgin element olan hidrojene sahip olması ve merkezinin biraz yakınındaki yıldızlardan çıkan radyasyonun sonucudur. İnsan kalbine benzediği için kalp bulutsusu olarak adlandırılıyor. Bulutsunun en parlak kısmı olan NGC 896, aynı zamanda Balık Başı Bulutsusu (IC 1795) olarak adlandırılır.
Görsel: AstroBackyard
Bulutsu çekirdeğinden yayılan geniş bir gaz alanı içerir. Bu alan Melotte 15 olarak adlandırılır. Yaklaşık 1,5 milyar yaşındaki bu genç kümenin yıldızlarını, rengârenk görüntünün merkezine yakın bir konumda, karaltı halinde duran koyu renkli toz bulutları ile birlikte görüyoruz. Bu açık yıldız kümesinin birkaç üyesi 50 güneş kütlesinde parlak yıldızlarken, diğer üyeleri Güneş’ten az kütleli sönük yıldızlardır.
Ruh Bulutsusu:
Birkaç küçük açık yıldız kümesi bulutsuya gömülüdür: CR 34, 632, ve 634 (kafa içinde) ve IC1848 (gövde içinde). Bu nesne daha çok küme adıyla IC 1848 olarak bilinir. Ruh Bulutsusu yaklaşık 100 ışık yılı genişliktedir ve tahmini yaşı 1 milyon yıldır. Westerhout 5 (W5), ruh bulutsusu içine gömülü, gökyüzünde dört dolunay büyüklüğünde bir alanı kaplayan bir radyo kaynağı olan açık yıldız kümesine sahip bir salma bulutsusudur . Çevresindeki genç yıldızların ışığıyla aydınlatılan toz ve gaz bulutlarını içeren uçsuz bucaksız bir yıldız oluşum bölgesidir. Ruh Bulutsusu bazen, bulutsunun içine gömülü açık yıldız kümesi için kullanılan bir isim olan Embriyo Bulutsusu veya IC 1848 olarak da bilinir. IC 1871 yaklaşık 25 ışık yılı genişliğinde ve tahmini 6500 ışık yılı uzaklıktadır.
Görsel: AstroBackyard
Doğudaki komşusu, Kalp bulutsusu ile ‘’kalp ve ruh bulutsusu ‘’ olarak adlandırılır. Bu iki bulutsunun uzaklıkları çok iyi saptanmıştır. Bunun asıl sebebi de bulutsuların merkezlerinde yıldız kümeleri olmasıdır (Eğer içinde bir yıldız kümesi bulunuyorsa, bir bulutsunun uzaklığını belirlemek çok daha kolay olmaktadır). Kalp ve Ruh bulutsuları, gökadanın Kahraman Kolu'nda 6000 ve 6500 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadırlar. Kahraman Kolu'nun bu bölümünde çok sayıda yıldız oluşum bölgesi bulunmakta ve birçok genç yıldız kümesi yer almaktadır. Birbirlerine yakın görünseler de aralarındaki mesafe yaklaşık 300 ışık yılı kadardır.
Fotoğraf: Mustafa Aydın
Yukarıya Bakmaya Devam…